English
Bài viết liên quan:
Lazada, gã khổng lồ thương mại điện tử từng chiếm thị phần đáng kể tại Việt Nam, vừa công bố khoản đầu tư 100 triệu USD mỗi năm vào LazAffiliate Program, chương trình tiếp thị liên kết nhằm thúc đẩy mô hình thương mại dựa trên sáng tạo nội dung (creator-driven commerce) tại Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam. Động thái này cho thấy tham vọng của Lazada trong việc giành lại thị phần trước sự vươn lên mạnh mẽ của TikTok Shop và sự thống trị của Shopee. Với việc Tiki gần như bị đẩy ra khỏi cuộc chơi, bài viết này sẽ phân tích tác động của chiến lược này đối với thị trường thương mại điện tử Việt Nam và những thách thức Lazada phải đối mặt khi cạnh tranh với TikTok Shop.
LazAffiliate Program: Vũ Khí Mới Của Lazada
Lazada đang nâng cấp LazAffiliate Program với hàng loạt cải tiến: giao diện thân thiện hơn, danh sách sản phẩm có commission cao, bảng điều khiển phân tích hiệu suất (dashboard), cửa hàng số tùy chỉnh (custom storefronts), và các chương trình thưởng hấp dẫn trong các dịp lễ hội mua sắm lớn như 6.6, 9.9, 11.11, và 12.12. Đặc biệt, Lazada hợp tác với hơn 80 thương hiệu thời trang và làm đẹp, cung cấp mức commission lên đến 36% trong chiến dịch 6.6, cùng với 100.000 USD phần thưởng cho các affiliate hàng đầu khu vực. Chương trình không yêu cầu số lượng người theo dõi tối thiểu, mở ra cơ hội cho cả influencer, KOCs, và người tiêu dùng thông thường tham gia kiếm tiền.
Hệ sinh thái tiếp thị liên kết của Lazada được thiết kế để tối ưu hóa hiệu quả chuyển đổi thông qua các chiến lược như đồng đầu tư voucher với thương hiệu, xây dựng mạng lưới đa cấp (influencer, content creator, KOCs), và tập trung vào hiệu suất thực tế (performance-based marketing). Những cải tiến này nhằm tạo ra một hệ sinh thái nơi các nhà sáng tạo nội dung có thể tối ưu hóa thu nhập, còn thương hiệu và người tiêu dùng được kết nối một cách gần gũi, mang tính địa phương hơn.
Thị Trường Việt Nam: TikTok Shop Đang Chiếm Lĩnh
Trong khi Lazada đầu tư mạnh mẽ, TikTok Shop đã nhanh chóng trở thành đối thủ đáng gờm tại Việt Nam. Theo báo cáo từ YouNet ECI, trong quý 2/2024, TikTok Shop chiếm 22% thị phần thương mại điện tử Việt Nam với tổng giá trị hàng hóa (GMV) đạt 19,24 nghìn tỷ VND (812 triệu USD), vượt qua Lazada (5,9% thị phần, 6,03 nghìn tỷ VND) để trở thành nền tảng số hai, chỉ sau Shopee (71,4% thị phần, 62,38 nghìn tỷ VND). Đến quý 1/2025, TikTok Shop tiếp tục mở rộng thị phần lên 35%, trong khi Lazada chỉ còn 3% và Tiki gần như biến mất với thị phần không đáng kể.
Sự bứt phá của TikTok Shop đến từ mô hình “shoppertainment” – kết hợp mua sắm và giải trí – vốn rất phù hợp với thế hệ Gen Z, nhóm chiếm hơn 73% người mua sắm trực tuyến tại Việt Nam. Với 67 triệu người dùng TikTok tại Việt Nam vào năm 2024, nền tảng này tận dụng các video ngắn, livestream, và thuật toán đề xuất để tăng khả năng hiển thị sản phẩm và tỷ lệ chuyển đổi. Báo cáo từ Metric cho thấy TikTok Shop đạt doanh thu 1.698 tỷ VND trong tháng 11/2024, bán ra 13 triệu sản phẩm với 32.000 người bán có đơn hàng, gần chạm mức doanh thu của Lazada và gấp bốn lần Tiki.
Tác Động Của LazAffiliate Đến Việt Nam
Thúc Đẩy Creator-Driven Commerce
LazAffiliate Program mở ra cơ hội lớn cho các nhà sáng tạo nội dung tại Việt Nam, từ influencer đến KOCs và người tiêu dùng thông thường. Với các công cụ như dashboard phân tích hiệu suất và custom storefronts, Lazada giúp người tham gia tối ưu hóa chiến lược quảng bá, từ việc chọn sản phẩm commission cao đến theo dõi tỷ lệ chuyển đổi. Điều này có thể thu hút một lượng lớn micro-influencer và KOCs – những người đang rất phổ biến tại Việt Nam nhờ nội dung gần gũi, đáng tin cậy.
Tăng Cường Kết Nối Thương Hiệu – Người Tiêu Dùng
Chiến lược đồng đầu tư voucher và hợp tác với các thương hiệu thời trang, làm đẹp giúp Lazada tạo ra các kết nối mang tính địa phương, phù hợp với thị hiếu người Việt. Các KOCs, với khả năng tạo nội dung gần gũi, sẽ là cầu nối quan trọng để tăng độ tin cậy và khả năng khám phá sản phẩm. Điều này đặc biệt quan trọng khi người tiêu dùng Việt Nam ngày càng ưu tiên các đề xuất từ những người có sức ảnh hưởng nhỏ nhưng đáng tin cậy.
Kích Thích Doanh Thu Trong Các Sự Kiện Mua Sắm Lớn
Các chiến dịch như 6.6, 9.9, 11.11, và 12.12 là thời điểm vàng cho thương mại điện tử tại Việt Nam. Với commission cao (lên đến 36%) và các chương trình thưởng hấp dẫn, Lazada có thể khuyến khích các affiliate tập trung quảng bá, từ đó tăng doanh số và củng cố vị thế trong các sự kiện này. Tuy nhiên, Lazada cần đảm bảo nguồn hàng đa dạng, giá cả cạnh tranh, và giao hàng nhanh chóng để cạnh tranh với TikTok Shop, vốn nổi bật nhờ livestream và các chương trình giảm giá tức thì.
Thách Thức Khi Cạnh Tranh Với TikTok Shop
Sức Mạnh Của Shoppertainment
TikTok Shop đã tận dụng tối đa mô hình shoppertainment, với 71,2% người dùng TikTok cho biết họ mua sản phẩm sau khi tình cờ xem video, và 50% mua sau khi xem livestream. Livestream trên TikTok Shop đạt hiệu quả cao nhờ khả năng tương tác trực tiếp và cung cấp ưu đãi tức thì, điều mà Lazada chưa thể sánh ngang. Mặc dù Lazada có các tính năng như custom storefronts, nhưng giao diện và trải nghiệm người dùng vẫn cần được cải thiện để cạnh tranh với sự trực quan, hấp dẫn của TikTok Shop.
Tốc Độ Tăng Trưởng Của TikTok Shop
TikTok Shop ghi nhận tăng trưởng ấn tượng: GMV toàn cầu đạt 32,6 tỷ USD trong năm 2024, với Việt Nam là một trong những thị trường chủ chốt. Số lượng cửa hàng trên TikTok Shop tại Việt Nam đạt 204.000 vào cuối năm 2024, vượt xa Lazada và Tiki cộng lại. Lazada cần đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ, đặc biệt là AI và thuật toán đề xuất, để bắt kịp khả năng cá nhân hóa và tiếp cận người dùng của TikTok Shop.
Thị Phần Thu Hẹp
Với thị phần giảm từ 7,6% trong quý 1/2024 xuống còn 3% trong quý 1/2025, Lazada đang bị TikTok Shop vượt xa. Sự sụt giảm này một phần do cạnh tranh từ các nền tảng dựa trên nội dung và trải nghiệm người dùng chưa tối ưu. Lazada cần cải thiện tốc độ giao hàng, đa dạng hóa danh mục sản phẩm (ngoài thời trang và làm đẹp), và nâng cao trải nghiệm mua sắm để giữ chân khách hàng.
Cạnh Tranh Từ Shopee
Mặc dù bài viết tập trung vào TikTok Shop, không thể bỏ qua Shopee – nền tảng dẫn đầu với 71,4% thị phần. Shopee cũng đang đẩy mạnh shoppertainment qua Shopee Video và các chương trình livestream, cạnh tranh trực tiếp với TikTok Shop. Lazada phải đối mặt với áp lực từ cả hai phía, đòi hỏi chiến lược không chỉ tập trung vào affiliate mà còn cải thiện toàn diện trải nghiệm người dùng và dịch vụ hậu cần.
Khoản đầu tư 100 triệu USD vào LazAffiliate Program là bước đi táo bạo của Lazada để lấy lại vị thế tại Việt Nam và Đông Nam Á. Chương trình này có tiềm năng thu hút đông đảo nhà sáng tạo nội dung, tăng cường kết nối thương hiệu – người tiêu dùng, và thúc đẩy doanh thu trong các sự kiện mua sắm lớn. Tuy nhiên, để cạnh tranh với TikTok Shop, Lazada cần vượt qua các thách thức về trải nghiệm người dùng, tốc độ tăng trưởng, và khả năng tận dụng xu hướng shoppertainment.
Trong bối cảnh Tiki gần như bị loại khỏi cuộc đua (thị phần chỉ 0,7% trong quý 2/2024 và gần bằng 0 trong quý 1/2025), thị trường thương mại điện tử Việt Nam giờ đây là cuộc chiến giữa Shopee, TikTok Shop, và Lazada. Với sự tăng trưởng mạnh mẽ của TikTok Shop, Lazada cần không ngừng đổi mới, từ cải tiến công nghệ đến tối ưu hóa logistics, để không bị bỏ lại phía sau. Nếu thành công, LazAffiliate Program có thể giúp Lazada xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử bền vững, mang lại lợi ích cho cả nhà sáng tạo, thương hiệu, và người tiêu dùng Việt Nam.